Σωτήρης Σιδέρης

Σε νέα φάση εισέρχεται η ευρωπαϊκή πολιτική για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι και στην Κοπεγχάγη  που εκδηλώθηκε μάλιστα , την στιγμή  που δίνονταν στην δημοσιότητα η κοινή δήλωση των αρχηγών κρατών  και κυβερνήσεων  που αποφασίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής στις 12 Φεβρουαρίου. Oπως προκύπτει από την κοινή δήλωση η ΕΕ προωθεί νέα νομικά μέτρα , ακόμη πιο αυστηρούς ελέγχους στα σύνορα, πιο αυστηρούς ελέγχους στους επιβάτες, αλλά και νέα πιο αυστηρά μέτρα ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ μέσω αλλαγών στην Συνθήκη Σένγκεν, κάτι που αφορά άμεσα την Ελλάδα.  Η κοινή δήλωση υπογραμμίζει παράλληλα και την βούληση της ΕΕ να προστατεύσει τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των Ευρωπαίων πολιτών.

Για την Ελλάδα έχει πρόσθετο ενδιαφέρον, γιατί η συζήτηση αυτή αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αναθεωρηθεί το Δουβλίνο ΙΙ σε νέα κατεύθυνση ώστε να μην υποχρεώνεται η πρώτη χώρα υποδοχής μεταναστών να «φυλακίζει» στο έδαφός της μετανάστες χωρίς και εκείνοι να έχουν το δικαίωμα μετακίνησής τους. Όπως είναι γνωστό με τη συμφωνία αυτή η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να διατηρεί στο έδαφός της χιλιάδες μετανάστες ως πρώτη χώρα υποδοχής και να εξετάζει τις αιτήσεις ασύλου( κάτι που δεν κάνει με ιδιαίτερο ζήλο) και να επαναπροωθεί στις χώρες προέλευσης όσοι δεν δικαιούνται ασύλου. Η Ελλάδα έχει ζητήσει ένα πιο δίκαιο σύστημα κατανομής αλλά δεν έχει εισακουστεί.   Είναι προφανές ότι στην Σύνοδο Κορυφής της 12ης Δεκεμβρίου από ελληνικής πλευράς δεν τέθηκε τέτοιο θέμα καθώς έγινε μια πρώτη συζήτηση που θα συνεχιστεί άμεσα και θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο. Αυτό το διάστημα θα πρέπει να αξιοποιηθεί από την ελληνική πλευρά για να θέσει τις δικές της θέσεις και απαιτήσεις. Περιθώρια να αρνηθεί η ελληνική κυβέρνηση να συμπαραταχθεί  με τις άλλες χώρες στην αντιτρομοκρατική πολιτική της ΕΕ δεν φαίνεται να υπάρχουν, από την στιγμή μάλιστα που υπάρχουν διαβεβαιώσεις για προστασία των πολιτικών ελευθεριών και των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Περιθώρια για επαναδιαπραγμάτευση στο πλαίσιο της Σένγκεν όμως, υπάρχουν πολλά.

Η δήλωση της ΕΕ της 12ης Φεβρουαρίου

Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι προκάλεσαν βαθιά οδύνη στους Ευρωπαίους, οι οποίοι αντέδρασαν επιδεικνύοντας ισχυρή ενότητα. Οι επιθέσεις αυτές είχαν στο στόχαστρο τις θεμελιώδεις αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα που βρίσκονται στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης - την αλληλεγγύη, την ελευθερία, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας έκφρασης, τον πλουραλισμό, τη δημοκρατία, την ανεκτικότητα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Όλοι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να ζουν χωρίς φόβο ανεξάρτητα από τις απόψεις ή τις πεποιθήσεις τους. Θα διαφυλάξουμε τις κοινές αξίες μας και θα προστατεύσουμε τους πάντες από πράξεις βίας που έχουν εθνοτικά, θρησκευτικά ή ρατσιστικά κίνητρα. Αυτό σημαίνει επίσης ότι θα πολεμήσουμε όσους βάλλουν κατά των αξιών μας. Θα ενισχύσουμε περαιτέρω τη δράση κατά των τρομοκρατικών απειλών, σεβόμενοι απολύτως τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου. Σήμερα, επιθυμώντας να ορίσουμε κατευθύνσεις για τις εργασίες μας κατά τους προσεχείς μήνες, συμφωνήσαμε τα ακόλουθα:

Κατοχύρωση της ασφάλειας των πολιτών. 
Η ασφάλεια των πολιτών αποτελεί ζήτημα άμεσης ανάγκης.
Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε καλύτερα και να αναπτύξουμε περαιτέρω τα μέσα που διαθέτουμε, προκειμένου να εντοπίζουμε και να εμποδίζουμε μετακινήσεις που σχετίζονται με την τρομοκρατία, ιδίως αυτές των ξένων τρομοκρατών μαχητών. Ζητούμε τα εξής:

-να εγκριθεί επειγόντως από τους νομοθέτες της ΕΕ ισχυρή και αποτελεσματική ευρωπαϊκή οδηγία για τους φακέλους επιβατών, με ισχυρές εγγυήσεις σε ό,τι αφορά την προστασία των δεδομένων,

- να χρησιμοποιηθεί πλήρως το ισχύον πλαίσιο του Σένγκεν με σκοπό την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα: συμφωνούμε να προχωρήσουμε αμελλητί σε συστηματικούς και συντονισμένους ελέγχους για τα πρόσωπα που απολαύουν του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας, με τη χρήση βάσεων δεδομένων σχετικών με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, βάσει των κοινών δεικτών επικινδυνότητας· η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει τάχιστα επιχειρησιακές κατευθύνσεις επ' αυτού· θα διερευνήσουμε, επίσης, στοχευμένη τροποποίηση του κώδικα συνόρων του Σένγκεν, όπου χρειάζεται για τη διενέργεια μόνιμων ελέγχων, προτάσει της Επιτροπής,

- να ενισχυθεί η ανταλλαγή πληροφοριών και η επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ των διωκτικών και των δικαστικών αρχών, μεταξύ άλλων μέσω της Europol και της Eurojust,

- να ενταθεί η συνεργασία μεταξύ όλων των αρμόδιων αρχών για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πυροβόλων όπλων, μεταξύ άλλων μέσω της ταχείας προσαρμογής της σχετικής νομοθεσίας,

- να υπάρξει εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών ασφαλείας των κρατών μελών,

- να εφαρμοστούν γρήγορα από τα κράτη μέλη οι ενισχυμένοι κανόνες για την αποτροπή της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, και να ενταθούν από όλες τις αρμόδιες αρχές οι ενέργειες για τον εντοπισμό των ροών χρηματοδότησης και για την αποτελεσματική δέσμευση περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας,

- να προχωρήσουν με ταχύ ρυθμό οι εργασίες για την έκδοση της οδηγίας σχετικά με την ασφάλεια των δικτύων και των πληροφοριών, δεδομένης της σημασίας της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.

Πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης 

Η πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης αποτελεί βασικό στοιχείο του αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Για την αντιμετώπιση του φαινομένου πρέπει να συνδυαστούν διάφορα εργαλεία στο πλαίσιο συνολικής προσέγγισης. Ζητούμε τα εξής:

1. τη λήψη κατάλληλων μέτρων, σύμφωνα με τα εθνικά συντάγματα, για τον εντοπισμό και την αφαίρεση διαδικτυακού περιεχομένου που προάγει την τρομοκρατία ή τον εξτρεμισμό, μεταξύ άλλων μέσω ενισχυμένης σύμπραξης των δημόσιων αρχών και του ιδιωτικού τομέα σε επίπεδο ΕΕ, και σε συνεργασία με την Europol για την ανάπτυξη δυνατοτήτων αναφοράς διαδικτυακού περιεχομένου,

2. στρατηγικές επικοινωνίας για την προώθηση της ανεκτικότητας, της αποφυγής των διακρίσεων, των θεμελιωδών ελευθεριών και της αλληλεγγύης σε ολόκληρη την ΕΕ, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ θρησκευτικών και άλλων κοινοτήτων και με τη διάδοση μηνυμάτων που να αντικρούουν τις τρομοκρατικές ιδεολογίες, όπως, επί παραδείγματι, με την ανάδειξη της φωνής των θυμάτων,

3. πρωτοβουλίες σχετικές με την εκπαίδευση, την επαγγελματική κατάρτιση, τις ευκαιρίες απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη και την αποκατάσταση στο δικαστικό πλαίσιο, για την αντιμετώπιση των παραγόντων που συντελούν στη ριζοσπαστικοποίηση, μεταξύ άλλων και εντός των φυλακών.

Συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους μας

Οι εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ πρέπει να συμβάλουν και αυτές στην αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής, η οποία κλιμακώνεται σε ορισμένες περιοχές του περίγυρου της ΕΕ, ιδίως στη Συρία και τη Λιβύη. Χρειαζόμαστε τα εξής:

1. να αντιμετωπίσουμε τις κρίσεις και τις συγκρούσεις, ιδίως στον νότιο περίγυρο, μέσω στρατηγικής επανεξέτασης της προσέγγισής μας,

2. να ενισχύσουμε τις επαφές μας με τρίτες χώρες για ζητήματα ασφάλειας και καταπολέμησης της τρομοκρατίας, ιδίως στη Μέση Ανατολή, τη βόρεια Αφρική και το Σαχέλ, αλλά και στα δυτικά Βαλκάνια, μεταξύ άλλων μέσω νέων προγραμμάτων δημιουργίας ικανοτήτων (πχ. συνοριακοί έλεγχοι) με τους εταίρους μας και μέσω βελτιωμένης στόχευσης της βοήθειας που χορηγεί η ΕΕ,

3. συνεχείς και συντονισμένες διεθνείς επαφές με τον ΟΗΕ και το Παγκόσμιο Φόρουμ κατά της Τρομοκρατίας, καθώς και με σχετικές περιφερειακές πρωτοβουλίες,

4. διάλογο μεταξύ πολιτισμών για την από κοινού προαγωγή των θεμελιωδών ελευθεριών.

Τις τελευταίες εβδομάδες, το Συμβούλιο ενέτεινε το έργο του για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προωθήσει το έργο αυτό άμεσα, με πλήρη συμμετοχή της Ύπατης Εκπροσώπου, του Συντονιστή Αντιτρομοκρατικής Δράσης της ΕΕ και των κρατών μελών. Η Επιτροπή θα υποβάλει τον Απρίλιο πρόταση για ένα συνολικό ευρωπαϊκό θεματολόγιο σχετικά με την ασφάλεια. Έως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου, το Συμβούλιο θα υποβάλει έκθεση σχετικά με τις λεπτομέρειες της υλοποίησης των εν λόγω κατευθύνσεων.

Απόψεις

Ειδικού Συνεργάτη Η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ-Τουρκίας συνοδεύτηκε με εκτενείς συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων των δύο χωρών, σχετικά με την Ουκρανία, τη Γάζα, τη Συρία και το Νότιο Καύκασο. Σύμφωνα με τον τουρκικό... πλήρες κείμενο
Άρης Χατζηστεφάνου Το να είσαι υπεύθυνος ειδικού τμήματος του FBI για την πάταξη της αναρχίας στις ΗΠΑ ακούγεται σαν τη μεγαλύτερη αργομισθία στην Ιστορία. Παρ' όλα αυτά, το ομοσπονδιακό γραφείο ερευνών έχει αυξήσει τους... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Πάντα υπήρχαν οι πρόθυμοι στην πολιτική να συμπορευθούν ακόμη και με την πιο σκοτεινή πλευρά της εκκλησίας, όπως πάντα υπήρχαν οι οπαδοί της κοσμικότητας, ανεξάρτητα από κόμματα και ιδεολογικές τάσεις.... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Η καταθλιπτική εικόνα της τεράστιας αίθουσας του Ταε Κβο Ντο όπου διεξάγεται το 4ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνει και τον εκφυλισμό του κόμματος αυτού. Άδεια αίθουσα, γεμάτοι διάδρομοι , δρόμοι και παράδρομοι,... πλήρες κείμενο
Του Στράτου ΒαλτινούΟ Αλεξέϊ Ναβάλνι πέθανε σε μια φυλακή της Αρκτικής, θύμα ενός δικτάτορα που δεν ανέχεται την κριτική και την αμφισβήτηση. Τυραννικά καθεστώτα που στηρίζονται από τη Δύση εξοντώνουν χιλιάδες. Είναι ο... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Ο Αλέκος Φλαμπουράρης δεν είναι ο οποιοσδήποτε. Είναι ο εκσκαφέας του κομματικού υπεδάφους και ιδανικός στη δημιουργία μηχανισμών. Η αποχώρησή του από την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ μετά από λεκτικό... πλήρες κείμενο