Του Σωτήρη Σιδέρη



 Η Ελλάδα  δεν είναι επιδραστική χώρα στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Η πρόθεση του Ισραήλ να  προσαρτήσει την Κοιλάδα του Ιορδάνη έχει προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις και απειλεί και πάλι την ειρήνη. Πολλές χώρες προειδοποιούν, ενώ  η ελληνική κυβέρνηση απέχει από κάθε αντίδραση. Στην Συρία το παρασκήνιο έχει πάρει φωτιά για την επόμενη ημέρα, αλλά η Ελλάδα  έχει ακόμη κλειστή την πρεσβεία της στη Δαμασκό  .Η Συρία κατήγγειλε στον ΟΗΕ το τουρκολιβυκό σύμφωνο Υπό αυτό το πρίσμα έχει βαρύνουσα πολιτική σημασία η σπάνια, αλλά σημαντική παρέμβαση του διπλωματικού συμβούλου του Αλέξη Τσίπρα Βαγγέλη Καλπαδάκη σε εκδήλωση του ΕΛΙΑΜΕΠ για τις  εξελίξεις στην περιοχή..

Πρέπει να είναι η μοναδική φορά στην διπλωματική ιστορία που ένας διπλωμάτης εντοπίζει με εξαιρετική πολιτική ευστοχία, αλλά και  λεπτότητα το βασικό πρόβλημα του κράτους του Ισραήλ. Την απουσία οράματος και για το ίδιο και το μέλλον του και για το μέλλον στην περιοχή. Από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα το Τελ Αβίβ επένδυσε στην ασφάλεια και την καταπολέμηση  του αντισημιτισμού. Σωστές επιλογές, αλλά η προσκόλληση σε αυτό το δόγμα αφυδατώνει πλέον την πνευματικότητα και την κουλτούρα ενός λαού,  που πρέπει να έχει και ένα πολιτικό και πολιτισμικό όραμα για το μέλλον και κυρίως αποστρατιωτικοποιημένο όραμα.

            Η παρέμβαση Καλπαδάκη

Ο Β. Καλπαδάκης είπε ότι «η διμερής σχέση Ελλάδας –Ισραήλ, θα  κινηθεί μπροστά τουλάχιστον με μικρά βήματα. Αλλά για να κινηθεί μπροστά με μεγάλα βήματα και οι δύο χώρες θα πρέπει να έχουν όραμα για την ειρήνη και ασφάλεια της περιοχής». Η Ελλάδα, σημείωσε, «θα πρέπει να παραμείνει πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας στην  περιοχή με ενεργητική πολιτική. Το Ισραήλ θα πρέπει να αναδείξει ποιο είναι το όραμά του για την περιοχή».

Θα μπορούσε αυτή  η αποστροφή της τοποθέτησης του συμβούλου του Αλέξη Τσίπρα και διπλωμάτη να αποτελέσει το νέο δόγμα της Ελλάδας όχι μόνο στις σχέσεις με το Ισραήλ, αλλά για την ευρύτερη περιοχή που μαστίζεται από πολέμους, ακραία, φτώχεια, ξένες επεμβάσεις, απειλείται από την κλιματική αλλαγή, την μετανάστευση και την προσφυγιά. Η πρώτη ύλη υπάρχει, η οραματική πολιτική απουσιάζει..

Ο κ. Καλπαδάκης , αφού εξιστόρησε την πορεία της επιτυχούς αναβάθμισης των σχέσεων της Ελλάδας με το Ισραήλ, υποστήριξε στην συνέχεια, όχι μόνο την διατήρηση, αλλά και την ενίσχυση της διμερούς, στρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ θα αγνοήσουν την πάγια θέση της Ελλάδας για γτην ίδρυση κράτους της Παλαιστίνης στα σύνορα του 1967 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Ο σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα ενέταξε στο πλαίσιο αυτό και την επίδραση που ασκεί η πολιτική του Ισραήλ στην περιοχή, αλλά και έναντι των Παλαιστινίων. Και προσδιόρισε με αδρές γραμμές το μέλλον .
«Δυστυχώς», είπε ο κ. Καλπαδάης, «θα υπάρξει δύσκολη περίοδος μπροστά μας ειδικά με την προοπτική προσάρτησης της Κοιλάδας του Ιορδάνη, που θα υπονομεύσει την ειρήνη στην περιοχή. Ο Τσίπρας είχε πει στο πρώτο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας τον Ιανουάριο 2016 Λευκωσία, ότι η φιλία μας πρέπει να οικοδομηθεί στην ειλικρίνεια και μόνο έτσι πρέπει να μιλάμε». Και θύμισε ότι τότε ο Τσίπρας είχε πει σε συνέντευξη τύπου ότι εποικισμοί δεν βοηθούν την ειρήνη.
Έχουμε λοιπόν δείγματα μιας ποιοτικής στροφής στην εξωτερική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ , με έντονα σημάδια ωρίμανσης και εμπλουτισμού με νέα στοιχεία. Στο εξής, θα υπάρχουν και περισσότερες παρεμβάσεις  από την αξιωματική αντιπολίτευση, καθώς η χώρα μας μένει πίσω στις εξελίξεις και δεν  αναλαμβάνει  πρωτοβουλίες  αναμένοντας  από τις ΗΠΑ ή τη Γαλλία να δράσουν εκ μέρους της Αθήνας. Τεράστιο  λάθος.  Μια πιο ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, όπως θα καταδειχθεί στην συνέχεια είναι αναγκαία, όπως και το οξυγόνο για την Ελλάδα.  

        


            Η Συρία –η πρεσβεία

Η κατάσταση στην Συρία είναι σταθερά  εφιαλτική για τον λαό της και εξακολουθεί να βρίσκεται στο διεθνές προσκήνιο.  Είναι ένα μέρος που συνθέτει το παζλ της περιοχής και ενδιαφέρει σοβαρά την Ελλάδα, όχι μόνο εξαιτίας του μεταναστευτικού-προσφυγικού προβλήματος, αλλά και γιατί ο εκεί ρόλος της Τουρκίας επηρεάζει την στάση της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, φυσικά και την Κύπρο.
Είναι γνωστό ότι η επόμενη ημέρα είναι πολιτική και ήδη διεργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη. Οι ΗΠΑ, η Τουρκία, ίσως και άλλες χώρες δεν θέλουν τον Άσαντ, ούτε ενισχυμένη κουρδική κρατική οντότητα. Η Ρωσία θα στηρίξει την Συρία είτε με τον Άσαντ , είτε με κάποιον άλλο ηγέτη που σίγουρα θα προσπαθήσει να ελέγξει, καθώς θέλει να προστατεύσει τις βάσεις της στην Συρία και τον γεωπολιτικό της ρόλο.

Η Ελλάδα προσπαθεί να βρει τρόπο να επανασυνδεθεί με την Συρία και στο πλαίσιο αυτό θέλει να ξανανοίξει η πρεσβεία μας στη Δαμασκό. Οι ΗΠΑ όμως αντιδρούν και σε αυτή την προοπτική, γιατί δεν θέλουν τον Άσαντ,  γεγονός που επιβεβαιώνει ότι ο πρέσβης Πάϊατ εξελίσσεται εδώ και καιρό σε μια ιδιότυπη περίπτωση αστυνομικής διπλωματίας. Η Αθήνα πρέπει να κάνει το αυτονόητο , είναι πράξη αυτοσεβασμού και λογικής. Να στείλει το συντομότερο δυνατό στη Δαμασκό την κυρία Τασία Αθανασίου που ήδη έχει ορισθεί  Ειδική Απεσταλμένη του υπουργείου Εξωτερικών για θέματα Συρίας, από τις 5 Μαίου.

Η λειτουργία της ελληνικής πρεσβείας στη Δαμασκό, πέραν της αυτονόητης αξίας θα προσφέρει στην ελληνική κυβέρνηση , άμεση και έγκυρη ενημέρωση στη χώρα αυτή, θα ανοίξει το έδαφος για επανεκκίνηση των σχέσεων, θα μπορεί ως ένα βαθμό τουλάχιστον να εξισορροπήσει την επιρροή της Άγκυρας και κυρίως να αρχίσει μια συζήτηση για το μέλλον των χιλιάδων Σύριων προσφύγων που ζουν στην Ελλάδα που ίσως θα επιδιώξουν κάποια στιγμή να επιστρέψουν.
 Η Ελλάδα μπορεί να λειτουργεί μέσα από τις σχέσεις με το Ισραήλ, αλλά δεν υπάρχει λόγος να εγκλωβιστεί σε αυτή την σχέση και πρέπει να αναπτύξει ισότιμες και παραγωγικές σχέσεις με όλες τις χώρες. Είναι προφανές ότι η απουσία της υπογραφής του Ισραήλ κατά του τουρκολιβυκού συμφώνου δείχνει και τα όρια της συνεργασίας της Αθήνας με το Τελ Αβίβ. Αφού λοιπόν το Ισραήλ δεν θέλει αντιπαράθεση με την Άγκυρα και οι σχέσεις μας θα έχουν συγκεκριμένη και χωρίς ευρύτερο όραμα ατζέντα, η Ελλάδα οφείλει να διατηρήσει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο σχέσεων με το Ισραήλ, αλλά να αναπτύξει με όλες τις χώρες μια νέα σχέση.  Που θα είναι προς όφελος όλων και ταυτόχρονα θα καταδείξει ότι η Τουρκία  μπορεί να είναι παράγοντας όχι όμως καθοριστικός . Δηλαδή η επιρροή της Άγκυρας να τελειώνει εκεί που αρχίζει ο ρόλος της Ελλάδας. Αλλά για να γίνουν έστω και ελάχιστα προς αυτή την κατεύθυνση, κάποιοι πρέπει να εργαστούν σκληρά και με σχέδιο.