Την στιγμή που οι ευρωατλαντικές σχέσεις τρίζουν και το ΝΑΤΟ, όσο και η ΕΕ διολισθαίνουν όλο και περισσότερο σε μια κρίση που μπορεί να χαρακτηριστεί και στρατηγικού χαρακτήρα, η Κίνα ήδη προκαλεί σοβαρά διλήμματα στην Ευρώπη, καθώς όλο και περισσότερες χώρες στρέφονται προς το Πεκίνο.

Ταυτόχρονα οι ΗΠΑ αδυνατούν να συγκρατήσουν τους συμμάχους  τους , παρά την προσπάθειά τους να παρουσιάσουν πολλές φορές την Κίνα ως το νέο εχθρό. Οι Αμερικανοί προσπαθούν να πετύχουν την δική τους συμφωνία με τους Κινέζους και μετά να αναγκάσουν τους άλλους να ακολουθήσουν. Ήδη όμως υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις και αυτό διαιρεί τις συμμαχίες της Δύσης  , το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η Ελλάδα έχοντας ανάγκη από επενδύσεις και πολιτική στήριξη στα δικά της προβλήματα άλλοτε κοιτάζει προς την Ουάσιγκτον, άλλοτε προς την ΕΕ και τα τελευταία χρόνια αναπτύσσει τις σχέσεις με την Κίνα.

Επειδή όμως η ΕΕ οδηγείται άμεσα σε αναθεώρηση των συνθηκών της, είναι αναγκαίο η Ελλάδα να επεξεργαστεί τις δικές της θέσεις για το πώς θα κινηθεί μεταξύ ΕΕ, ΗΠΑ και Κίνας , κάτι που ήδη κάνουν πολλές κυβερνήσεις. Εννοείται ότι είναι ανάγκη να επαναφέρει στο τραπέζι τις ελληνορωσικές σχέσεις καθώς η Μόσχα επηρεάζει πλέον στρατηγικά τις εξελίξεις στην περιοχή μας.

                Τα μεγάλα διλήμματα

 Η Ουάσιγκτον δεν είναι καθόλου πειστική ούτε τους συμμάχους της, ενώ η Ευρώπη δείχνει τα πρώτα σημάδια μιας κρίσης ταυτότητας. Με τις ΗΠΑ έχουν προβλήματα λόγω Τραμπ, την Κίνα την φοβούνται αλλά την έχουν ανάγκη, την ίδια στιγμή όμως η ΕΕ χάνει έδαφος και στην διπλωματία και στην οικονομία.

Όσοι ανησυχούσαν ότι απλά η γερμανική Ευρώπη, δηλαδή η κυριαρχία του Βερολίνου απλά δεν θα μπορούσε να οδηγήσει ποτέ σε μια ενωμένη ήπειρο, δικαιώνονται. Η Γερμανία επέβαλλε το οικονομικό της μοντέλο, απέτυχε να δώσει πολιτικό όραμα και τώρα είναι αντιμέτωπη και με την δική της κρίση και με την κρίση της ΕΕ.

Tο Politico σε ανάλυσή του για τη διαμόρφωση των σχέσεων Ευρώπης-Κίνας το 2020 εστιάζει στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο. Σημειώνει ότι η χρονιά που διανύουμε έχει αρκετά σημαντικά γεγονότα στην ατζέντα, όπως η Σύνοδος Κορυφής Ε.Ε.-Κίνας και η συνάντηση μεταξύ του Κινέζου ηγέτη, Xi Jinping, και ηγετών της Ε.Ε. τον Σεπτέμβριο στην Λειψία, στο πλαίσιο της Γερμανικής Προεδρίας. Επομένως, είτε της αρέσει είτε όχι, η Ευρώπη, που δεν έχει αποφασίσει ακόμη πώς θα απαντήσει στις σχετικές προκλήσεις, θα είναι υπό έντονη πίεση να επιλέξει ποιο δρόμο θα ακολουθήσει.

Περιγράφει τους έξι παράγοντες που θα διαμορφώσουν τις σχέσεις τους το 2020, ως εξής:

1) Το αίνιγμα της Huwaei. Οι μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης – Γερμανία, Γαλλία και Η.Β.- ακόμη δεν έχουν καταλήξει για τον αν η Huwaei θα έχει κάποιο ρόλο στην ανάπτυξη των δικτύων 5G.

2) Η εμπορική πίεση από τις ΗΠΑ. Αν ο Τραμπ πραγματοποιήσει τις απειλές του για την επιβολή δασμών στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, οι διατλαντικές σχέσεις θα εισέλθουν σε ένα σπιράλ που θα οδηγήσει την Ευρώπη σε μια περισσότερο συμβιβαστική στάση με την Κίνα.

3) Οι κινεζικές επενδύσεις. Στόχος της Γερμανίδας Καγκελαρίου είναι η υπογραφή σχετικής συμφωνίας τον Σεπτέμβριο. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι το θεωρούν πολύ δύσκολο, διότι οι σχετικές διαδικασίες προχωρούν με πολύ αργούς ρυθμούς. Η νέα Κομισιόν εξετάζει τρόπους μείωσης του αθέμιτου ανταγωνισμού από κρατικές εταιρείες και ο νέος μηχανισμός που θα εξυπηρετεί αυτόν τον στόχο θα είναι έτοιμος τον Οκτώβριο.

4) Τα ανθρώπινα δικαιώματα.  Ζοζέ Μπορέλ  είναι αυστηρός επικριτής της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα . Δεν αποκλείεται επίσης άσκηση πίεση προς τις ευρωπαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην  Κίνα  να περιορίσουν τις δραστηριότητές τους εκεί.

5) Η νέα Κομισιόν. Η δύναμη της κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής απέναντι στο Πεκίνο εξαρτάται από το κατά πόσο η Ντε Λάϊεν  θα καταφέρει να συντονίσει τους Επιτρόπους με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και τις εθνικές κυβερνήσεις στην συγκρότηση ενιαίου μετώπου απέναντι στις προκλήσεις της Κίνας στο πεδίο της τεχνολογίας και της ασφάλειας.

6) Οι αμερικανικές εκλογές. Η επανεκλογή  Τραμπ δεν αποκλείεται να οδηγήσει την Ευρώπη να μαλακώσει τους τόνους με την Κίνα.

Πέρα όμως από αυτά θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η ΕΕ αδυνατεί να συμφωνήσει σε μια στρατηγική για το μεταναστευτικό, να συμμετάσχει επί ίσοις όροις  στην αντιμετώπιση κρίσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και κυρίως να αντιμετωπίσει πλήθος προβλημάτων πολιτικής ηθικής , αλληλεγγύης, ανάπτυξης και δημοκρατίας που ήδη αλλάζουν την ήδη γκρίζα εικόνα της.

Σε αυτό το περιβάλλον η Ελλάδα είναι κομπάρσος και αν θέλει να μην μείνει στο περιθώριο θα πρέπει να σχεδιάσει την συμμετοχή στην επόμενη ημέρα της Ευρώπης αποσκοπώντας και στην πλήρη στήριξη εκ μέρους της ΕΕ στα δικά της προβλήματα.