του Σωτήρη Σιδέρη

Με θερμικές κάμερες, φουσκωτά και αερόστατα θα ενισχύσει την επιτήρηση  του Αιγαίου ο υφυπουργός άμυνας και συντονιστής για το μεταναστευτικό κ. Στεφανής μας πληροφορεί ο Τύπος που πρόσκειται στην κυβέρνηση. Ένας στρατιωτικός σκέφτεται στρατιωτικά  και παίρνει αντίστοιχες αποφάσεις.  Το πρόβλημα όμως δεν είναι επιχειρησιακό, είναι πολιτικό, άρα θα μπορούσε να πει κάποιος ότι οι προτάσεις αυτές είναι για πέταμα..

Μάλλον χαμένα χρήματα και περιττά έξοδα.  Αυτό που χρειάζεται το Αιγαίο για την αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών είναι μια νέα ευρωπαική  μεταναστευτική πολιτική που δεν υπάρχει και ούτε διαφαίνεται στον ορίζοντα,  παρά τις μανούβρες  της Γερμανίας που απλά ανακυκλώνουν ιδέες χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα.
Και το γεγονός ότι δεν υπάρχει οφείλεται και στο τεράστιο πολιτικό έλλειμμα της χώρα μας  και της νέας κυβέρνησης φυσικά .

Ούτε μια πρωτοβουλία, ούτε μια νέα ιδέα , παρά μόνο καταγγελίες, δήθεν αυστηρά μηνύματα προς την Τουρκία που εμπαίζει την Ελλάδα και απειλεί την ΕΕ. Και όσο ο βαλκανικός διάδρομος μένει κλειστός, οι Ευρωπαίοι νοιώθουν σχετική άνεση.  Το σχέδιό της από την αρχή ήταν να γίνει η Ελλάδα αποθήκη ανθρώπων και αυτό το πέτυχαν. Ευθύνες έχει και η προηγούμενη κυβέρνηση που δεν σχεδίασε μια μακροπρόθεσμη πολιτική και βασίστηκε στην καλή προαίρεση ΕΕ –Τουρκίας και στην σχετική συμφωνία, που αποδείχθηκε ανεπαρκής.
Ευθύνες δεν φέρει μόνο η Τουρκία, φέρει και η ΕΕ που δεν ενέταξε στη συμφωνία, ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να υπάρχουν συνέπειες για την Άγκυρα . Σε αυτό το σημείο έπρεπε να εμπλακεί η Ελλάδα, αλλά ήταν απούσα.   Η Τουρκία αλλάζει στάση μόνο όταν υπάρχει κόστος. Τώρα η Ελλάδα είναι εγκλωβισμένη, όπως άλλωστε προβλέπονταν από τους διορατικούς και όσους γνωρίζουν ότι η Τουρκία εργαλειοποιεί τα πάντα.

 
        Πολιτικό όχι αστυνομικό πρόβλημα

Η ακροδεξιά φωνάζει και πιέζει τη ΝΔ. Αλλά γνωρίζουν όλοι ότι τους μετανάστες στο Αιγαίο ή τους διασώζεις, όπως οφείλει να κάνει η Ελλάδα, ή τους πνίγεις, οπότε ξεσηκώνεις παγκόσμια κατακραυγή με ότι αυτό συνεπάγεται. Και μάλιστα αυτοί που θα επιτεθούν πρώτοι εναντίον της Ελλάδας, είναι αυτοί που απαιτούν κλειστά σύνορα στο Αιγαίο.
 Το μεταναστευτικό αντιμετωπίζεται όλο και περισσότερο ως αστυνομικό-στρατιωτικό  ζήτημα παρά ως πολιτικό πρόβλημα.   Σκόπιμα φυσικά. Έχει βεβαίως και την αστυνομικό πτυχή, αυτή είναι αυτονόητη όμως.  Και διοικητικά, αντί να μετατραπεί το υπουργείο μεταναστευτικής πολιτικής σε επιτελείο, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο με την διάχυση αρμοδιοτήτων σε άλλα υπουργεία που οδηγεί σε παράλυση. Η κυβέρνηση ξέρει πως ούτε τα κλειστά κέντρα, ούτε το υπουργείο Άμυνας μπορούν να λύσουν το πρόβλημα, απλά το διαχειρίζονται σαν να πρόκειται για ζήτημα ημερήσιας διάταξης , ενώ είναι στρατηγικό  πολιτικό ζήτημα.
Αντί η Ελλάδα να μπλοκάρει αποφάσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ απαιτώντας την ενεργό συμμετοχή των Ευρωπαίων, μπλοκάρει η Τουρκία απόφαση του ΝΑΤΟ για τις βαλτικές χώρες απαιτώντας όλο και πιο πολλά χρήματα, όλο και περισσότερη στήριξη στην Συρία και απειλεί με εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες τις ευρωπαικές πρωτεύουσες. Αδιανόητα πράγματα αλλά δυστυχώς αυτή είναι σήμερα η πολιτική πραγματικότητα.
Αν όμως  η ΕΕ άλλαζε πολιτική και αντέστρεφε τις απειλές κλονίζοντας όλη την πολιτική της Άγκυρας στη Συρία και την Ανατολική Μεσόγειο, αν δήλωνε ρητά ότι δεν αναγνωρίζει την ζώνη ασφαλείας στη Βόρεια Συρία, αν επέβαλλε σκληρές οικονομικές κυρώσεις, ή απειλούσε τον Ερντογάν με σκληρές κυρώσεις, είναι βέβαιο ότι η Τουρκία θα άλλαζε αμέσως τακτική. Οι δυτικοευρωπαίοι θα αντιδράσουν με αυτόν τον τρόπο, μόνο αν αρχίσουν να συρρέουν χιλιάδες άνθρωποι στις επικράτειές τους. Προς το παρόν τους κρατούν στην Ελλάδα και η Ελλάδα απλά κλωθογυρίζει γύρω από τα ίδια λόγια χωρίς αντίκρισμα.
Και όσο η Αθήνα δεν αντιδρά και δεν αλλάζει πολιτική η κατάσταση θα επιδεινώνεται. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν εργάζεται ώστε να γίνει μια έκτακτη σύνοδος κορυφής και να κινηθεί προς την προαναφερθείσα κατεύθυνση θα επιβαρύνεται όλο και περισσότερο και τις συνέπειες θα τις πληρώσει η ίδια και η χώρα φυσικά.

             Παρέμβαση Γερμανίας

 Όπως έγινε γνωστό, το Βερολίνο σχεδιάζει έναν αυτόματο μηχανισμό επαναγκατάστασης αιτούντων άσυλο. Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η προσπάθεια ανακυκλώνεται συνεχώς και χάνεται εξαιτίας της άρνησης των περισσότερων ανατολικευρωπαικών χωρών να συμμετάσχουν. Επίσης το πρόβλημα είναι ότι όσοι δεν δικαιούνται άσυλο δεν γίνονται δεκτοί στις χώρες προέλευσης είτε επειδή είναι διαλυμένες , είτε επειδή αρνούνται όπως το Πακιστάν και αφρικανικές χώρες .
 Όπως αποκάλυψε το Politico, σε ένα τετρασέλιδο non paper, γνώση του οποίου έλαβε , η Γερμανία προτείνει ένα αυτόματο σύστημα επανεγκατάστασης, το οποίο, παρόλο που δεν αναφέρεται ρητώς, θα έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα.
Το έγγραφο έχει κάποια στοιχεία που θα μπορούσαν να κερδίσουν την εύνοια τόσο των μεσογειακών όσο και των βορειοευρωπαϊκών κρατών, αλλά το αίτημά για την αυτόματη μετεγκατάσταση και η έλλειψη εναλλακτικών μέτρων αλληλεγγύης για τις χώρες που δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν θα μπορούσε να προκαλέσει την οργή των κεντρικών και ανατολικοευρωπαϊκών κρατών,  σύμφωνα με διπλωμάτες. Επιπλέον, χώρες, όπως η Ουγγαρία, ανέκαθεν αντιτάσσονταν στην υποχρεωτική μετεγκατάσταση και, παρά το ότι η  λέξη δεν χρησιμοποιείται στο έγγραφο, είναι σαφές ότι αυτό το σχήμα θα είναι υποχρεωτικό.
Ένα από τα βασικά σημεία του εγγράφου είναι ο στόχος κατάργησης των ρυθμίσεων του Δουβλίνου, στο πλαίσιο των οποίων οι αιτήσεις ασύλου τυχαίνουν επεξεργασίας στη χώρα πρώτης άφιξης. Οι αιτήσεις των αιτούντων άσυλο θα εξετάζονται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και στόχος είναι η εξέτασή τους να ολοκληρώνεται εντός ολίγων εβδομάδων. Δεν υπάρχει νέα πρόταση για την επιστροφή ανθρώπων στις χώρες καταγωγής τους, κάτι που είναι κρίσιμης σημασίας καθώς λιγότεροι από τους μισούς -των οποίων η αίτηση απορρίπτεται- επιστρέφουν επιτυχώς στις χώρες καταγωγής. 
Δεν είναι αρνητικό να γίνει αυτό . Αλλά με ημίμετρα δεν υπάρχει λύση. Και κυρίως δεν θα υπάρξει λύση, όσο η ΕΕ αρνείται να αντιμετωπίζει με ωμό πολιτικό ρεαλισμό την Τουρκία , αλλά και τις ανατολικές χώρες. Όταν θα έχουμε τέτοια ένδειξη, πράγματι κάτι θα αλλάξει