του Σωτήρη Σιδέρη

Σταθερή στον στρατηγικό της σχεδιασμό και εκμεταλλευόμενη το τεράστιο κενό πολιτικής της Ελλάδας, αλλά και την πλήρη ανοχή της ΕΕ και των ΗΠΑ, η Τουρκία ετοιμάζεται να κάνει το επόμενο  βήμα εντός της Κυπριακής ΑΟΖ με στόχο να «παγώσει» την εξόρυξη φυσικού αερίου, αν τα καταφέρει ή τουλάχιστον να σταματήσει τις έρευνες.
Η Αθήνα απλά παρακολουθεί τα τεκταινόμενα χωρίς να έχει τη βούληση να αντιδράσει, ούτε στρατιωτικά ούτε πολιτικά και αναλώνεται σε υπηρεσιακού τύπου ενέργειες χωρίς αντίκρισμα..

Πλήθος παραγόντων εντός και εκτός της κυβέρνησης, σύμφωνα με έγκυρες πηγές,  προσπαθούν να επηρεάσουν τις εξελίξεις πιέζοντας, άλλοι προς την κατεύθυνση κατευνασμού της Τουρκίας, άλλοι προς σκληρότερη γραμμή, ενώ άλλοι, απλά νομίζουν ότι κάποια στιγμή οι ΗΠΑ θα παρέμβουν. Η εμπλοκή ετερόκλητων παραγόντων έχει επιδεινώσει την αδυναμία της  κυβέρνησης να δράσει. Σημειώνεται ότι ενώ η Τουρκία κλιμακώνει καθημερινά την τακτική της σε όλα τα επίπεδα, η Ελλάδα δεν έχει κάνει απολύτως τίποτα ούτε προς τους διεθνείς οργανισμούς, ούτε προς τα κοινοβούλια και τους ευρωπαικούς θεσμούς, ούτε σε διμερές επίπεδο με την Άγκυρα. Είναι απλά θεατής.  Σοβαρές είναι οι επιφυλάξεις και για τους χειρισμούς του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη.  Όλα αυτά είναι αρκετά για να αφυπνιστούν κάποιοι στην Αθήνα…

Έμπειρη πηγή που ταυτόχρονα έχει πολύ καλή ενημέρωση για την τακτική της Άγκυρας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, εκτιμά ότι η Τουρκία θα επιδιώξει το επόμενο διάστημα να προκαλέσει παράλυση των ερευνών ή και να ακυρώσει τον στόχο εξόρυξης φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ και να οδηγήσει σε τέλμα τις όποιες συνομιλίες. Η στάση των  Ιταλών και Γάλλων , της ΕΝΙ και της ΤΟΤΑΛ αντίστοιχα ενισχύουν την τουρκική επιθετικότητα. Οι δύο εταιρείες αποφάσισαν να σταματήσουν την έρευνα στο οικόπεδο 7, πράγμα που σημαίνει ότι ανοίγει ο δρόμος στην Τουρκία να πλησιάσει ακόμη περισσότερο .

           

Μια νέα «Βέρνη»           

Σε διπλωματικό  επίπεδο η Άγκυρα , σύμφωνα με την ίδια πηγή, θα επιδιώξει να υπογραφεί ένα «κυπριακό πρωτόκολλο Βέρνης», ώστε να παγώσει κάθε περαιτέρω δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ και να πιέσει την Λευκωσία για την υπογραφή μιας ενεργειακής συμφωνίας,  όσο δύσκολο και αν φαντάζει αυτό προς το παρόν. Αν η Άγκυρα πετύχει αυτόν τον στόχο θα έχει τον απόλυτο έλεγχο των εξελίξεων .

Θυμίζουμε  ότι με  τη Συμφωνία της Βέρνης του 1976  η Τουρκία και η Ελλάδα δεσμεύθηκαν  να μην προβαίνουν σε σεισμικές έρευνες πέραν των χωρικών τους υδάτων στο Αιγαίο, μέχρις ότου οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα. Αργότερα η Ελλάδα ακύρωσε τη  Συμφωνία  , αλλά η Τουρκία συνεχίζει να την επικαλείται και στην πράξη ισχύει καθώς καμία έρευνα δεν γίνεται στο Αιγαίο από τότε. Και όχι μόνο αυτό. Η Ελλάδα αδυνατεί να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο πέραν των έξι μιλίων εξαιτίας της απειλής πολέμου της Άγκυρας. Αλλά ούτε  και προς το Ιόνιο έγινε τελικά η επέκταση που είχε ετοιμάσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ η οποία ακύρωσε τον ίδιο της τον εαυτό και στην συνέχεια η ΝΔ εξαφάνισε το όλο ζήτημα από κάθε δημόσια συζήτηση. Μια χώρα που δεν είναι σε θέση να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και να αποφασίσει τα αυτονόητα δεν είναι σε θέση κάνει τίποτα.. 

Το πρόβλημα όμως θα προσλάβει μεγάλες διαστάσεις το αμέσως επόμενο διάστημα. Η Τουρκία πέτυχε εν μέρει τον  στόχο της στη Συρία. Μπορεί να  μην πέτυχε την δημιουργία ζώνης ασφαλείας σε όλη την έκταση που ήθελε αλλά με την θετική στάση σύσσωμης της Δύσης και της Ρωσίας έκανε ένα σημαντικό βήμα και εδραίωσε την κατοχή μέρους της Συρίας. Ήδη ο Ερντογάν ανακοίνωσε τις επόμενες κινήσεις. Μετά τον θρίαμβό της η Τουρκία,  να εξωθήσει την ΕΝΙ και την ΤΟΤΑΛ εκτός οικοπέδου 7 , διπλωματικές πηγές πιστεύουν ότι τους επόμενους μήνες θα κάνει το επόμενο βήμα. Και έχει αποδείξει ότι διαθέτει αρκετή υπομονή και επιμονή.

           

Καμπανάκι Μίτσελ

Το καμπανάκι του συναγερμού για τα σχέδια της Τουρκίας όμως, δεν το χτύπησε κάποιος στην Αθήνα, αλλά ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Γουές Μίτσελ.  Ο οποίος μιλώντας σε συνέδριο στην Λευκωσία είπε ότι  «Όταν τα τουρκικά πλοία παρενοχλούν τις δυτικές πλατφόρμες στην ΑΟΖ της Κύπρου, είναι σημαντικό η απάντηση της Δύσης να είναι ενιαία, σαφής και άμεση», διαπιστώνοντας προφανώς  ότι ακριβώς το αντίθετο μέχρι τώρα.

Ο  Μίτσελ επεσήμανε τον κίνδυνο μια κλιμάκωση στην ΑΟΖ της Κύπρου να «πάγωνε» την ανάπτυξη των πόρων, όπως συμβαίνει στη θάλασσα της Νότιας Κίνας. Αναφερόμενος δε στις επιδιώξεις της Ρωσίας στη ΝΑ Μεσόγειο, σημείωσε ότι -μεταξύ άλλων- επιθυμεί να αποτρέψει τις εξελίξεις στο ενεργειακό τοπίο, οι οποίες θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν τη θέση της ως κυρίαρχου προμηθευτή φυσικού αερίου για μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Άρα η Ρωσία θα πει κάτι για τα μάτια του κόσμου και μετά θα σταθεί στο πλευρό της Τουρκίας. Και προφανώς η μεταξύ τους στρατηγική συνεργασία θα επεκταθεί.

Θάνος Ντόκος

Ο χρόνος κυλάει εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων. Η κυβέρνηση δείχνει όχι απλά αμήχανη, αλλά αδύναμη και χωρίς ίχνος βούλησης να ανατρέψει τον σχεδιασμό της Τουρκίας, ο οποίος είναι φανερός.

Μεταξύ Μεγάρου Μαξίμου και υπουργείου Εξωτερικών επικρατεί αμηχανία και εν πολλοίς ακινησία. Εντός και εκτός του Μεγάρου Μαξίμου οι ψίθυροι γίνονται φωνές για την άνευ όρων και ορίων ανάμειξη του πρωθυπουργικού συμβούλου κ. Μητρόπουλου σε  θέματα εξωτερικής πολιτικής για τα οποία δεν διαθέτει γνώσεις. Για πολλούς αποτελεί γρίφο πως ο κ. Μητρόπουλος ενεπλάκη στην δημιουργία αρνητικού κλίματος εις βάρος της διπλωματικού συμβούλου του κ. Μητσοτάκη Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, αλλά και εις βάρος του υπουργείου Εξωτερικών .

Οι αλλαγές που δρομολογήθηκαν τις τελευταίες ημέρες θα δείξουν αν πράγματι θα υπάρξει αλλαγή σκηνικού και ενεργοποίηση της χώρας ή οι εξωθεσμικοί και  διάφοροι που προσποιούνται τους ειδήμονες περί την εξωτερική πολιτική θα επιδεινώσουν το πρόβλημα.
Η τοποθέτηση του Θάνου Ντόκου  πρώην Γενικού Διευθυντή του ΕΛΙΑΜΕΠ στη θέση του αναπληρωτή συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας είναι μια θετική εξέλιξη. Ο κ. Ντόκος έχει τις γνώσεις , αλλά  και την βούληση να  τροφοδοτήσει με  ενέργεια την εξωτερική πολιτική και να συμβάλει στην εκπόνηση ενός συνολικού σχεδίου δράσης. Αλλά μόνος του δεν μπορεί κανείς να πετύχει τίποτα, αν πρωτίστως δεν έχει την αναγκαία και ισχυρή πολιτική στήριξη .

Επειδή οι εξελίξεις είναι ταχύτατες, ελπίζεται ότι η κυβέρνηση θα σταματήσει να αντιμετωπίζει την εξωτερική πολιτική ως λογιστική παράμετρο γιατί πολλές φορές, τα εθνικά κράτη , οι σοβινισμοί, οι τάσεις επικράτησης και επέκτασης κυριαρχούν, ενίοτε ως παραλογισμός και όχι πάντα ως υπολογισμός.