του Σωτήρη Σιδέρη


Στο κοινό ανακοινωθέν   Τσίπρα –Ιερώνυμου που αποτέλεσαν  την αρχική συμφωνία  των δύο ανδρών  υπήρξαν αρκετές αντιδράσεις. Διατυπώθηκαν διαφωνίες από ακαδημαϊκούς και  πολιτικούς  που επισήμαναν ότι η συμφωνία είναι ετεροβαρής υπέρ της Εκκλησίας και διαφωνίες στους κόλπους της Εκκλησίας που θεωρούν την συμφωνία ετεροβαρή υπέρ του  κράτους. Από την πλευρά της εκκλησίας οι αντιδράσεις  επικεντρώθηκαν  κυρίως  στο ότι οι ιερείς δεν θα είναι στο μέλλον δημόσιοι υπάλληλοι και στην αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Ο Ιερώνυμος μετριάζοντας τους αρχικούς τόνους ικανοποίησης,  έκανε  λόγο για πρόθεση συμφωνίας αμέσως μετά τις αντιδράσεις σημειώνοντας ότι αναμένει την έγκρισή της από την Ιερά Σύνοδο και τους ιερείς.  Προφανώς αυτό ισχύει και για την κυβέρνηση που έχει τις δικές της διαδικασίες έγκρισης.
 Μνημειώδης είναι η αμηχανία της ΝΔ που διάγοντας ανέμελο  και ανέφελο καθηλωτικό βίο πανικοβάλλεται κάθε φορά που κινείται κάτι στη χώρα.

 

Σε πολιτικό επίπεδο η κυριότερη αντίδραση ήταν αυτή του Νίκου Φίλη που διερωτήθηκε αυτό που απασχολεί όλους τους Έλληνες: ότι οι ιερείς θα συνεχίσουν να μισθοδοτούνται από το κράτος με άλλον κωδικό του προϋπολογισμού, ενώ κάποιος θα πρέπει να απαντήσει  πόσο θα διαρκεί αυτή η μισθοδοσία έναντι αποζημιώσεων και κυρίως πόση ήταν η εκκλησιαστική  περιουσία που πήρε το κράτος , πόσο στοίχιζε και μέχρι πότε θα αποπληρωθεί. Έτσι εμφανίζεται μια κραυγαλέα αντίφαση. Από τη μια η λογική κίνηση εξορθολογισμού των σχέσεων κράτους-εκκλησίας και από την άλλη η διατήρηση του αιώνιου εναγκαλισμού . Ας σκεφθεί το πολιτικό σύστημα της χώρας, ότι αυτό που εμφανίζεται ακατόρθωτο στην Ελλάδα του 2018 έχει λυθεί από την γαλλική επανάσταση του 1789, ώστε η Ευρώπη να ασχοληθεί με άλλα ζητήματα ανάπτυξης και δημοκρατίας και τα κατάφερε σε αντίθεση με την καθηλωμένη Ελλάδα.

Σε επιστημονικό επίπεδο απαντήσεις έδωσε ο καθηγητής Γιάννης Κτιστάκις ο οποίος με άρθρο του στην Καθημερινή σημείωσε ότι :  «το 1945 προβλέφθηκε για πρώτη φορά η μισθοδοσία των εφημέριων από το Δημόσιο (Α.Ν. 536/1945). Σε αντιστάθμισμα της δαπάνης αυτής επιβλήθηκε με τον ίδιο νόμο (α) η υποχρεωτική είσπραξη του 25% των τακτικών εσόδων των ενοριακών ναών από το Δημόσιο και (β) η υποχρεωτική ετήσια εισφορά όλων των ορθόδοξων οικογενειών στην ενορία τους. Με άλλα λόγια, το κράτος πλήρωνε τον κάθε εφημέριο με τα έσοδα των ναών που σχηματίζονταν από τις υποχρεωτικές εισφορές των πιστών. Το 1956 η κυβέρνηση Κ. Καραμανλή επέκτεινε την είσπραξη του 25% επί των πάσης φύσεως εσόδων των ναών (Ν.Δ. 3559/1956). Η εισφορά των πιστών καταργήθηκε το 1962 (Ν.Δ. 4242/1962). Στη συνέχεια, το 1968, το ποσοστό της είσπραξης από το Δημόσιο αυξήθηκε στο 35% (Α.Ν. 469/1968). Το 2004, η κυβέρνηση Σημίτη κατάργησε οριστικώς και αυτό το 35% (άρθρο 15 του Ν. 3220/2004). Συνεπώς, η κρατική μισθοδοσία των εφημερίων ποτέ δεν αποτέλεσε αντιστάθμισμα για την παραχώρηση προς το ελληνικό κράτος της ακίνητης περιουσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Άλλωστε, η σημαντικότερη μεταβίβαση εκκλησιαστικής περιουσίας προς το κράτος υλοποιήθηκε το 1952 με σύμβαση η οποία κυρώθηκε με το Ν.Δ. 2185/1952 (ΦΕΚ Α΄ 217). Η σύμβαση αυτή ήταν αμφοτεροβαρής: το κράτος απέκτησε την κυριότητα αγροτεμαχίων και βοσκοτόπων εκτός Αττικής (αξίας 97 δισεκατομμυρίων δραχμών, όπως η ίδια η σύμβαση προσδιορίζει) έναντι ίσης αξίας αστικών ακινήτων και μετρητών που απέκτησε η Εκκλησία. Τούτα όλα, με αναλυτικούς πίνακες των εκτάσεων ή των ακινήτων που άλλαξαν κυριότητα αλλά και εκείνων που διατηρούνται στην κυριότητα των Μονών, δημοσιεύονται σε άνω των εκατό σελίδες στο ΦΕΚ. Συνεπώς, πόθεν προκύπτει ότι η μισθοδοσία των εφημέριων προβλέφθηκε σε αντιστάθμισμα της αφαίρεσης εκκλησιαστικής περιουσίας;»


Το επόμενο βήμα

Εκ των πραγμάτων , οι αντιδράσεις στον χώρο της εκκλησίας που εκδηλώνονται κυρίως από την ακροδεξιά έως την φασιστική πτέρυγα της θα δούμε κατά πόσο θα επηρεάσουν την λήψη της τελικής απόφασης της Ιεραρχίας. Αίσθηση προκαλούν οι δηλώσεις εκπροσώπων των ιερέων που προκαλούν την κοινή γνώμη καθώς δίνουν την εντύπωση επαγγελματικής συντεχνίας και όχι ιερέων με συγκεκριμένη αποστολή  και καθήκον. Αν η ηγεσία της εκκλησίας αποφασίσει να  επαναδιαπραγματευθεί ή να απορρίψει το προσύμφωνο Τσίπρα –Ιερώνυμου, τότε είναι βέβαιο  ότι και από την πλευρά της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ θα υπάρξει σκλήρυνση θέσεων. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση μόνο να κερδίσει έχει από έναν νέο κύκλο αντιπαράθεσης . Φανταστείτε την εικόνα μιας ιεραρχίας να διαδηλώνει και να ωρύεται υπέρ της διατήρησης της δημοσιοϋπαλληλικής σχέσης και την κοινωνία να παρακολουθεί εμβρόντητη τους ανθρώπους του Θεού (υποτίθεται) να κάνουν πολιτική .
Το προσύμφωνο Τσίπρα –Ιερώνυμου ήταν ένα δειλό βήμα προς την σωστή κατεύθυνση. Αν κάποιοι στην εκκλησία το ακυρώσουν θα αναλάβουν και την ευθύνη της ρήξης, όχι πλέον με το κράτος και την κυβέρνηση, αλλά με την ίδια την κοινωνία. Και αυτό θα σηματοδοτήσει έναν νέο κύκλο παρακμής για την εκκλησία. H Αποκάλυψη μπορεί να έχει πολλά νοήματα για πιστούς και άθεους….

Απόψεις

Ειδικού Συνεργάτη Η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ-Τουρκίας συνοδεύτηκε με εκτενείς συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων των δύο χωρών, σχετικά με την Ουκρανία, τη Γάζα, τη Συρία και το Νότιο Καύκασο. Σύμφωνα με τον τουρκικό... πλήρες κείμενο
Άρης Χατζηστεφάνου Το να είσαι υπεύθυνος ειδικού τμήματος του FBI για την πάταξη της αναρχίας στις ΗΠΑ ακούγεται σαν τη μεγαλύτερη αργομισθία στην Ιστορία. Παρ' όλα αυτά, το ομοσπονδιακό γραφείο ερευνών έχει αυξήσει τους... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Πάντα υπήρχαν οι πρόθυμοι στην πολιτική να συμπορευθούν ακόμη και με την πιο σκοτεινή πλευρά της εκκλησίας, όπως πάντα υπήρχαν οι οπαδοί της κοσμικότητας, ανεξάρτητα από κόμματα και ιδεολογικές τάσεις.... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Η καταθλιπτική εικόνα της τεράστιας αίθουσας του Ταε Κβο Ντο όπου διεξάγεται το 4ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνει και τον εκφυλισμό του κόμματος αυτού. Άδεια αίθουσα, γεμάτοι διάδρομοι , δρόμοι και παράδρομοι,... πλήρες κείμενο
Του Στράτου ΒαλτινούΟ Αλεξέϊ Ναβάλνι πέθανε σε μια φυλακή της Αρκτικής, θύμα ενός δικτάτορα που δεν ανέχεται την κριτική και την αμφισβήτηση. Τυραννικά καθεστώτα που στηρίζονται από τη Δύση εξοντώνουν χιλιάδες. Είναι ο... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Ο Αλέκος Φλαμπουράρης δεν είναι ο οποιοσδήποτε. Είναι ο εκσκαφέας του κομματικού υπεδάφους και ιδανικός στη δημιουργία μηχανισμών. Η αποχώρησή του από την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ μετά από λεκτικό... πλήρες κείμενο